Jedna z najbardziej tajemniczych miejsc powiatu średzkiego znajduje się niewątpliwie w niewielkiej miejscowości Zawadka w gminie Malczyce.
W południowej części miejscowości oglądać można jeszcze pozostałości po nowożytnym założeniu dworsko-folwarcznym. Zawadka wzmiankowana jest po raz pierwszy w źródłach pisanych w 1366 roku jako Rokinrigel. Wtedy właśnie pojawia się informacja o tym, że niejaki Friedrich von Schaff wybudował dwór z folwarkiem i stawem rybnym. Z kolei z 1845 roku pochodzi informacja o zrujnowanym zamku z wieżą na rzucie kwadratu. W tym czasie miejscowość należała do Gottfrieda von Weiβhaupt.
Obecnie całość założenia dworsko-folwarcznego jest mocno zaniedbana. Budynki folwarczne, od strony północnej, wschodniej i zachodniej są częściowo zamieszkane i zagospodarowane, jednakże większość z nich powoli popada w ruinę. Trudno też w tej partii założenia dostrzec średniowieczne ślady, co sugerowała by wzmianka z 1366 roku.
Wydaje się jednak, że ślady z czasów średniowiecza dostrzec można na południe od zabudowań folwarcznych, tam gdzie zachowały się jeszcze ruiny dawnego dworu. Dwór, najprawdopodobniej z XIX wieku, wzniesiono na planie prostokąta. Miał on dwie kondygnacje i kryty był dachem naczółkowym (czyli dwuspadowym z niewielkimi połaciami – naczółkami – w górnej części ścian szczytowych. Do dzisiaj zachowały się też wejścia do piwnic dworu w Zawadce. Ze względu na fatalny stan jego zachowania i brak szerszych badań naukowych na jego temat, nie można o nim dużo więcej powiedzieć.
Pomimo zaniedbania, miejsce jest bardzo urokliwe i romantyczne. Niewątpliwie uroku dodaje mu most, który łączył zabudowania folwarczne z dworem. Wszystko wskazuje na to, że to właśnie nowożytny dwór zbudowano na miejscu średniowiecznego grodziska otoczonego fosą. To tutaj najprawdopodobniej znajdowała się pierwotna siedziba wzmiankowana już w połowie XIV wieku.
Dwór oraz zabudowania folwarczne zniszczone zostały w latach siedemdziesiątych XX wieku. Niewiele do dzisiaj pozostało z całego założenia. Być może uda się w najbliższym czasie przeprowadzić badania mające na celu dokładniejsze rozpoznanie historii tego tajemniczego miejsca w powiecie średzkim. Póki co, warto je odwiedzić, choć wcześniej należy się przedstawić aktualnym mieszkańcom, żeby nie być posądzonym o próbę dalszej dewastacji tego miejsca.
Dr Grzegorz Borowski
REKLAMA
REKLAMA
