W północno-wschodniej części wsi Gosławice w gminie Miękinia znajduje się imponujący zespół pałacowo-parkowo-folwarczny.
Po wojnie miała miejsce tu siedziba Inspektoratu Rolnego w Brzezince oraz Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Gosławicach. W rękach prywatnych jest na powrót od 1996 roku. Obecnie jest odnowiony i w dalszym ciągu utrzymywany w dobrym stanie.
Pierwsza wzmianka pisana o Gosławicach pochodzi z 1263 roku, kiedy to miejscowość wymieniona została pod nazwą Gorcze. W roku tym książę Henryk III Biały nadał trzem braciom kilka wsi ze swoich dóbr, w tym właśnie Gorcze. W 2. połowie XIX wieku na obrzeżach ówczesnej wsi niejaki Kurt von Meherinch wybudował swoją letnią rezydencję. W latach 1870-1890 wzniesiono pałac, stajnie, oficynę mieszkalną, oborę i stodołę, a około 1900 roku – spichlerz. Pałac zbudowano w stylu neomanierystycznym, czyli w nawiązaniu do manieryzmu – kierunku powstałego w XVI wieku we Włoszech. Pałac gosławicki był najprawdopodobniej pierwszą budowlą całego kompleksu, o czym świadczy data 1870 umieszczona na jednej z elewacji.
Pałac wzniesiono na planie prostokąta dłuższą osią mniej więcej po linii północ – południe. Ma on dwie kondygnacje i jest podpiwniczony. Od strony północnej znajduje się dobudówka. Na styku pałacu i dobudówki umieszczono uroczą, trójkondygnacyjną wieżyczkę schodową. Dwie jej dolne kondygnacje są okrągłe, ostatnia – ośmioboczna.
Fasada, zwrócona w stronę wschodnią, jest siedmioosiowa. W osi środkowej znajduje się główne wejście do pałacu. Wejście to ujęte jest portykiem z kolumnami doryckimi, które służą do podtrzymania balkonu z piękną, tralkową balustradą. Tralka to bardzo ozdobny, pionowy człon balustrady, na którym opierała się poręcz. Do wykonania tralki wykorzystywano, między innymi, jeden albo dwa elementy budulca o kształcie gruszkowatym; w pałacu w Gosławicach wybrano to drugie rozwiązanie.
Elewacja zachodnia jest także siedmioosiowa. Oś środkowa jest tu jednak inaczej opracowana – znajduje się tam ryzalit, czyli występ w murze powodujący większą objętość pomieszczenia w danej części budowli. W występie tym pierwotnie mieściło się wyjście do ogrodu, czego pozostałością są zachowane jeszcze schody.
Przed pałacem od strony wschodniej znajduje się fontanna, a dziwiętnastowieczny park rozpościera się za pałacem od strony północnej.
Dr Grzegorz Borowski
REKLAMA
REKLAMA
